14. ارزيابي اثرات اسانس آويشن شيرازي (Zataria multiflora) بر ميزان تفريخ تخم قزل آلاي رنگين کمان (Oncorhynchus mykiss) و درصد بقاي لارو آن در مقايسه با آب اکسيژنه و مالاشيت گرين
نویسندگان: مهدی سلطانی(msoltani[at]ut.ac.ir)، مهدی اسفندیاری()، سهیلا خضرایی نیا()، میرمسعود سجادی()
منبع: مجله تحقيقات دامپزشکي (دانشگاه تهران) 1388; 64(2):127-134. (انتشار توسط sid.ir)
خلاصه مقاله:
به منظور ارزيابي اسانس آويشن شيرازي و آب اکسيژنه در کنترل آلودگي هاي ناشي از ميکروارگانيسم ها در شرايط کارگاهي پرورش قزل آلاي رنگين کمان، استحصال تخمک و اسپرم از ماهيان مولد 4-5 ساله مطابق روش معمول کارگاهي صورت گرفت. ميزان بقاي تخم هاي حاصله تا مرحله تفريخ تخم ها و نيز ميزان بقاي لارو تا وزن 1-1.2 گرم، تحت تاثير تيمارهاي اسانس آويشن به ميزان 70mg/L به مدت 30 دقيقه شستشوي روزانه با سه تکرار، و آب اکسيژنه با غلظت 500mg/L به مدت 35 دقيقه شستشوي روزانه با سه تکرار مورد سنجش قرار گرفت. مدت زمان تيمار آب اکسيژنه در طي ايام 70-140 درجه روز به 5 دقيقه کاهش يافت. گروه کنترل مثبت در معرض 2mg/L مالاشيت گرين به مدت 20 دقيقه شستشوي روزانه قرار گرفت و گروه کنترل منفي (شاهد) بدون هر گونه مداخله دارويي به کار گرفته شد. در اين مطالعه ميزان فاکتورهاي فيزيکي و شيميايي آب مورد استفاده قبل و بعد از به کارگيري تيمارهاي مذکور، شامل دماي 12.5-12 درجه سانتيگراد، اکسيژن 8-9mg/L، دي اکسيد کربن 7±2mg/L، آمونياک کمتر از 1mg/L درصد و درجه سختي 170mg/L بوده است. نتايج حاصله نشان داد که ميزان تلفات تخم تا مرحله چشم زدگي، در گروه شاهد به طور معني داري بيشتر از تيمارهاي مورد آزمايش بود (p<0.05). به علاوه ميزان تلفات در تيمار آويشن به طور معني داري بيشتر از آب اکسيژنه و مالاشيت گرين بود (p<0.05). همچنين ميزان تلفات تخم بين تيمارهاي آب اکسيژنه و مالاشيت گرين تفاوت معني داري را نشان نداد (p>0.05). نتايج تلفات تخم از مرحله چشم زدگي تا تفريخ تخم نشان داد که (1 ميزان تلفات گروه هاي تيمار به طور معني داري کمتر از گروه هاي شاهد بوده است (p<0.05). (2 ميزان تلفات در گروه تيمار آويشن در مقايسه با تيمارهاي آب اکسيژنه و مالاشيت گرين، به طور معني داري بيشتر بوده است (p<0.05). (3 ميزان تلفات در گروه تيمار آب اکسيژنه به طور معني داري کمتر از گروه تيمار مالاشيت گرين بوده است (p<0.05). نتايج تلفات لارو تا وزن 1-1.2 گرم نشان داد که ميزان تلفات لارو در گروه هاي تيمار آويشن و شاهد، بطور معني داري بيشتر از گروه هاي تيمار آب اکسيژنه و مالاشيت گرين بوده است (p<0.05). نتايج حاصل از اين مطالعه نشان مي دهد که اگر چه استفاده از اسانس آويشن شيرازي، به ميزان 70 ميلي گرم در ليتر، موجب بقاي تخم و افزايش درصد تفريخ و بازماندگي لاروها تا وزن يک گرمي گرديد، اما قابل رقابت با آب اکسيژنه و مالاشيت گرين نمي باشد.