50. بررسی بافت شناسی تغییرات غدد جنسی پس از تجویز هورمون 17 آلفا – متیل تستوسترون در ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)
نویسندگان: مریم طلا()، مریم رضائیان()، فرهاد امینی().
منبع: مجله تحقیقات دامپزشکی (دانشگاه تهران) 1385; 61(2):187-193. (انتشار توسط sid.ir)

خلاصه مقاله:
هدف: بررسی بافت شناسی غدد جنسی ماهیان قزل آلای رنگین کمانی که به منظور تغییر جنسیت به نر تحت تجویز هورمون 17 آلفا – متیل تستوسترون قرار گرفته بودند. طرح: مطالعه توصیفی.
حیوانات: ماهی قزل آلای رنگین کمان.
روش: تجویز هورمون 17 آلفا – متیل تستوسترون (MT) با استفاده از دو روش غوطه وری و خوراکی در دو فصل و در 5 و 11 تیمار و منظور نمودن یک گروه شاهد در دو فصل. تجویز 250 میکروگرم در لیتر هورمون MT. به تخمهای چشم زده و لاروهای دارای کیسه زرده در دو نوبت 2 ساعته با فواصل زمانی 4 و 8 روز در روش غوطه وری. تجویز مقادیر 0.5ppm، 1، 2، 3 و 30 هورمون MT به لاروها از زمان شروع تغذیه فعال برای دوره های زمانی 60، 70، 90 و 120 روزه در روش خوراکی. تهیه لامهای بافتی از غدد جنسی 20 عدد ماهی از هر یک از تیمارهای فصل اول و دوم به ترتیب در سن 24 و 11 ماهگی. بررسی تغییرات بافتی احتمالی در غدد جنسی و نیز تعیین نسبتهای جنسی (نر، ماده، جنسیت بینابینی و عقیمی) در هر تیمار و نیز در گروه شاهد.
نتایج: در مقاطع بافت شناسی غدد جنسی ماهیان در تیمارهای هر دو فصل، وضعیت های جنسی نر، ماده، جنسیت بینابینی و عقیمی مشاهده گردید. در مقاطع بافت شناسی بیضه یکی از ماهیان نر فصل اول، در میان انبوه سلولهای اسپرماتوزوئید، چند عدد فولیکول نیز مشاهده شد. در جنسیت بینابینی، سلولهای جنسی نر و ماده در کنار یکدیگر مشاهده شدند و در حالیت عقیمی که خود شامل سه گروه نر عقیم، ماده عقیم و کاملا عقیم گردید، غدد جنسی به طور نسبی و یا مطلق عاری از سلولهای جنسی نر یا ماده بودند. در مقاطع بافت غدد جنسی تعدادی از ماهیان نر عقیم و ماهیان دارای جنسیت بینابینی در تیمارهای اول و بعضی از ماهیان نر در تیمارهای فصل دوم، سیستمهایی که مملو از اسپرماتوزویید بودند در مجاورت سلولهای تمایز نیافته مشاهده گردید.
نتیجه گیری: با توجه به مشاهدات بافت شناسی در این مطالعه می توان اظهار داشت که ایجاد نرسازی با روش تجویز خوراکی هورمون 17 آلفا – متیل تستوسترون میسر می باشد.