47. بررسی امکان تولید جمعیت تمام ماده تریپلوئید قزل آلای رنگین کمان
(Oncorhynchus mykiss)
نویسندگان: محمدرضا کلباسی(kalbassi_m[at]modares.ac.ir)، سید علی جوهری()
منبع: علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی تابستان 1387; 12(44 (ویژه نامه علوم و فنون آب، خاک و منابع طبیعی)):269-278. (انتشار توسط sid.ir)

خلاصه مقاله:
به منظور کاهش آثار نامطلوب بلوغ جنسی بر رشد و بازماندگی ماهی قزل آلای رنگین کمان، در این مطالعه امکان تولید جمعیت تمام ماده تریپلوئید، با استفاده از شوک گرمایی زیاد هنگام بر تخمک های لقاح یافته با اسپرم نرهای تغییر جنسیت یافته، مورد بررسی قرار گرفت. میزان القای تریپلوئیدی به وسیله سنجش ابعاد گلبول های قرمز تعیین گردید و جهت تایید تشخیص از روش های شمارش تعداد هستک ها (NORs) در سلول های آبشش و تهیه گسترش های کروموزومی استفاده شد. هم چنین به منظور بررسی نسبت های جنسی و تکامل گنادها در ماهیان تولید شده مطالعات بافت شناسی صورت گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که نتاج حاصل از لقاح اسپرم نرهای تغییر جنسیت یافته با تخمک ماده های معمولی %100 ماده بودند. هم چنین شوک گرمای 26.5°C به مدت 20 دقیقه روی تخم ها، پس از گذشت 20 دقیقه از لقاح، باعث القای تریپلوئیدی به میزان 80% گردید. ماهیان تمام ماده تریپلوئید، تمام ماده دیپلوئید و مخلوط نر و ماده دیپلوئید از لحاظ مراحل مختلف انکوباسیون (میزان چشم زدگی، میزان تفریخ تخم های چشم زده و میزان بازماندگی از تفریخ تا شروع تغذیه فعال) تفاوت معنی داری نشان ندادند (P>0.05)، ولی میزان چشم زدگی و تفریخ در تیمار مخلوط نر و ماده تریپلوئید نسبت به سایر تیمارها به طور معنی داری پایین تر بود (P>0.05). در سن 8 ماهگی تکامل بیضه ها در ماهیان نر دیپلوئید و نر تریپلوئید به یک میزان و در مراحل اولیه اسپرماتوژنز بود. هم چنین تخمدان در ماده های دیپلوئید حاوی اووسیت هایی در مرحله پیش زرده سازی یا پیش هسته سازی بوده، در حالی که تخمدان ماده های تریپلوئید با وجود داشتن ساختار تیغه ای مشخص، فاقد اووسیت بود.